Κώδικας Δεοντολογίας
Η Τράπεζα της Ελλάδος, στο πλαίσιο εγκαθίδρυσης μόνιμου μηχανισμού επίλυσης του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους, κατ’ εφαρμογή του Ν. 4224/2013, εξέδωσε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών. Ο Κώδικας αναθεωρήθηκε τον Ιούνιο του 2021 (ΦΕΚ, Β’ 2411/07.06.2021) που θεσπίσθηκε με απόφαση της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος. (392/31.5.2021). Ο εν λόγω Κώδικας καταρτίστηκε με βάση τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και περιγράφει τα βήματα, τις προθεσμίες και το ελάχιστο περιεχόμενο ενημέρωσης που αμοιβαία οφείλουν να παρέχουν οι τράπεζες και οι δανειολήπτες ώστε να αξιολογούνται σωστά οι κίνδυνοι και η ικανότητα αποπληρωμής κάθε δανειολήπτη και να επιδιώκεται η εξεύρεση καταλληλότερης για τη συγκεκριμένη περίπτωση λύσης ρύθμισης.
Στο πλαίσιο αυτό, η UCI ΕΛΛΑΣ εφαρμόζει όλες τις αρχές του Κώδικα Δεοντολογίας για τον χειρισμό δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, σε όλους τους δανειολήπτες που έχουν περιέλθει σε καθυστέρηση αλλά και όπου εφαρμόζεται στους εγγυητές τους.
Συχνές ερωτήσεις για τον Κώδικα Δεοντολογίας του Ν.4224/2013
Ο ρόλος του Κώδικα Δεοντολογίας
Με τον Κώδικα Δεοντολογίας του Ν. 4224/2013, όπως ισχύει, υιοθετούνται βέλτιστες πρακτικές, που έχουν ως στόχο την ενίσχυση του κλίματος εμπιστοσύνης, την αμοιβαία δέσμευση και την ανταλλαγή μεταξύ δανειολήπτη και ιδρύματος της αναγκαίας πληροφόρησης, προκειμένου κάθε πλευρά να είναι σε θέση να σταθμίσει τα οφέλη ή τις συνέπειες εναλλακτικών λύσεων εξυπηρέτησης (λύσεις ρύθμισης) ή οριστικού διακανονισμού (λύσεις οριστικής διευθέτησης) των δανείων σε καθυστέρηση με τελικό σκοπό, την επιλογή της καταλληλότερης, κατά περίπτωση λύσης.
Για τους δανειολήπτες που παρουσιάζουν ενδείξεις καθυστέρησης και όχι ληξιπρόθεσμη οφειλή τι προβλέπεται;
Η UCI Ελλάς επιχειρεί τηλεφωνική επικοινωνία με τους δανειολήπτες συμβουλευτικού χαρακτήρα, με επίκεντρο την διερεύνηση των αιτιών που μπορεί να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις, ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να εξετάσει έγκαιρα την ένταξή τους στη Δ.Ε.Κ. για διερεύνηση τυχόν εναλλακτικών λύσεων. Συνέχιση της επικοινωνίας στα επόμενα στάδια της ΔΕΚ γίνεται εφόσον συναινέσει ο δανειολήπτης. Μη ανταπόκριση σε αυτό το στάδιο δεν συνεπάγεται την απώλεια του χαρακτηρισμού του ως «συνεργάσιμου». Επίσης, οι δανειολήπτες ενημερώνονται για το «Ειδικό Σημείο Επικοινωνίας» της UCI Ελλάς στο οποίο μπορούν να απευθυνθούν για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την ΔΕΚ.
Ποιοί υπάγονται στον Κώδικα Δεοντολογίας;
Ο Κώδικας Δεοντολογίας εφαρμόζεται σε περιπτώσεις φυσικών προσώπων, επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών τελευταίας τριετίας έως 1.000.000 ευρώ), που διατηρούν οφειλές σε καθυστέρηση ή παρουσιάζουν ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης.
Ποιοί εξαιρούνται από την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας
Ο Κώδικας Δεοντολογίας δεν εφαρμόζεται σε: - Απαιτήσεις από συμβάσεις που έχουν ήδη καταγγελθεί πριν την 01.01.2015 εκτός εάν οι δανειολήπτες με δική τους πρωτοβουλία προσέλθουν στο Ειδικό Σημείο Επικοινωνίας και αιτηθούν υπαγωγής, προσκομίζοντας τα απαιτούμενα για την αξιολόγηση της ικανότητας αποπληρωμής των οφειλών τους σχετικά δικαιολογητικά. - Απαιτήσεις έναντι δανειολήπτη που έχει υποβάλει αίτηση υπαγωγής στο Ν. 3869/2010, για την οποία έχει ορισθεί δικάσιμος, εκτός εάν οι δανειολήπτες με δική τους πρωτοβουλία προσέλθουν στο Ειδικό Σημείο Επικοινωνίας και αιτηθούν υπαγωγής, προσκομίζοντας τα απαιτούμενα για την αξιολόγηση της ικανότητας αποπληρωμής των οφειλών τους σχετικά δικαιολογητικά. - Απαιτήσεις έναντι δανειολήπτη, κατά του οποίου τρίτοι πιστωτές έχουν κινήσει δικαστικές ενέργειες για την εξασφάλιση προς αυτούς χρεών ή έχει ήδη τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Σε περίπτωση που επιθυμεί ο δανειολήπτης κατ’ ιδίαν συνάντηση για περαιτέρω διευκρινίσεις αναφορικά με τον Κώδικα Δεοντολογίας που θα πρέπει να απευθυνθεί ;
Η UCI Ελλάς διαθέτει ειδικό σημείο επικοινωνίας για την υποδοχή ερωτημάτων, παροχή οδηγιών, την παραλαβή δηλώσεων, εγγράφων και δικαιολογητικών, παροχή αναλυτικότερης περιγραφής των διαδικασιών της εφόσον κρίνεται επιθυμητό καθώς και για τη διεξαγωγή της επικοινωνίας με τους δανειολήπτες που υπόκεινται στο Κώδικα και συγκεκριμένα έχει ορίσει ως «Ειδικό Σημείο Επικοινωνίας» τα κεντρικά γραφεία της στην Αθήνα και επί της οδού Γράμμου 71, 151 24 Μαρούσι.
Τι σημαίνει Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων στα πλαίσια του Κώδικα Δεοντολογίας;
Σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας (Ν. 4224/2013 όπως ισχύει), κάθε Πιστωτικό Ίδρυμα οφείλει να θεσπίσει λεπτομερώς καταγεγραμμένη Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων, με αντίστοιχη κατηγοριοποίηση δανείων και δανειοληπτών, κατάλληλη για την πιστή τήρηση του Κώδικα Δεοντολογίας, στην οποία εντάσσεται απαραιτήτως και λεπτομερώς καταγεγραμμένη Διαδικασία Εξέτασης Ενστάσεων. Η Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων περιλαμβάνει τα ακόλουθα πέντε στάδια: Στάδιο 1: Επικοινωνία με τον Δανειολήπτη Στάδιο 2 Συγκέντρωση οικονομικών στοιχείων και άλλες πληροφορίες Στάδιο 3: Αξιολόγηση Οικονομικών Στοιχείων Στάδιο 4: Πρόταση κατάλληλων λύσεων Στάδιο 5: Διαδικασία Εξέτασης Ενστάσεων
Σε ποιο στάδιο δικαιούται ο δανειολήπτης να υποβάλλει ένσταση και για ποιο λόγο;
Σύμφωνα με τον Κώδικα η UCI Ελλάς έχει συστήσει Ειδική Επιτροπή Εξέτασης Ενστάσεων, αρμόδια για το χειρισμό των ενστάσεων δανειοληπτών της. Ειδικότερα, ένσταση μπορεί να υποβάλλεται αναφορικά με τη διαδικασία που τυχόν οδήγησε στο χαρακτηρισμό ενός δανειολήπτη ως «μη συνεργάσιμου». Κάθε δανειολήπτης δικαιούται να υποβάλει ένσταση μετά την κατηγοριοποίησή του ως μη συνεργάσιμου. Οι ενστάσεις μπορούν να υποβάλλονται μέσα σε προθεσμία 15 ημερολογιακών ημερών από τη λήψη από το δανειολήπτη της έγγραφης ειδοποίησης για την κατηγοριοποίηση αυτή. H ένσταση μαζί με όλα τα συνοδευτικά έγγραφα (π.χ. νομικά και οικονομικά έγγραφα, αλληλογραφία με την UCI Ελλάς, πληροφορίες που δόθηκαν στην UCI Ελλάς κλπ.) γίνεται δεκτή μόνο αν είναι έγγραφη και σε συγκεκριμένη μορφή (Τυποποιημένο Έντυπο Υποβολής Ενστάσεων της UCI Ελλάς) και αποστέλλεται με τους ακόλουθους τρόπους: - προσωπικά με παράδοση στο Ειδικό σημείο Επικοινωνίας της UCI Ελλάς (κεντρικά γραφεία της εταιρείας στην Αθήνα και επί της οδού Γράμμου 71, 151 24 Μαρούσι). - μέσω ταχυδρομείου στην εξής διεύθυνση:UCI ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Επιτροπή Εξέτασης Ενστάσεων Γράμμου 71, 151 24 Μαρούσι
Έχει τη δυνατότητα ο δανειολήπτης να προβεί σε αντιπρόταση έπειτα από την παραλαβή γραπτής πρότασης κατάλληλης λύσης ρύθμισης;
Με την παραλαβή της γραπτής πρότασης κατάλληλης λύσης ρύθμισης, ο δανειολήπτης έχει τη δυνατότητα εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών να προβεί σε μία εκ των παρακάτω ενεργειών: Συναίνεση Σε αυτή την περίπτωση ο δανειολήπτης παρέχει τη συναίνεσή του στην προτεινόμενη ή σε μία από τις προτεινόμενες λύσεις. Γραπτή αντιπρόταση. Σε αυτή την περίπτωση, ο δανειολήπτης αντιπροτείνει γραπτώς ζητώντας, εάν το επιθυμεί, τη διαμεσολάβηση τρίτου φορέα της επιλογής του. Γραπτή άρνηση Σε αυτή την περίπτωση ο δανειολήπτης δηλώνει γραπτώς ότι αρνείται να συναινέσει σε οποιαδήποτε πρόταση.
Πότε ένας δανειολήπτης θεωρείται συνεργάσιμος;
Ένας δανειολήπτης θεωρείται «συνεργάσιμος» όταν παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας στους δανειστές, είναι διαθέσιμος σε επικοινωνία με τους δανειστές, προβαίνει σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση όλων των σημαντικών πληροφοριών που αφορούν στην τρέχουσα και μελλοντική οικονομική του κατάσταση και είναι ανοιχτός σε διάλογο με το πιστωτικό ίδρυμα προκειμένου να βρεθεί μια εναλλακτική πρόταση αναδιάρθρωσης των οφειλών του.
Ποιες είναι οι οικονομικές και νομικές επιπτώσεις από τη μη συνεργασία;
Οι συνέπειες από τη μη συνεργασία είναι ότι ο δανειολήπτης δεν θα έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει την έκβαση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης, θα του επιβληθούν ενδεχομένως πρόσθετες χρεώσεις και στη συνέχεια μπορεί να αρχίσουν νομικές διαδικασίες εναντίον του με κίνδυνο κατάσχεσης ή/και εκποίησης της δεσμευμένης, εις όφελος του πιστωτικού ιδρύματος, περιουσίας του. Σε κάθε περίπτωση, τυχόν υφιστάμενο ανεξόφλητο υπόλοιπο θα συνεχίσει να είναι απαιτητό και να βαρύνει το δανειολήπτη και τυχόν εγγυητές. Επιπλέον, σε περίπτωση μη συνεργασίας με το πιστωτικό ίδρυμα υπάρχει ο κίνδυνος αποκλεισμού του μη συνεργάσιμου δανειολήπτη από ειδικές ευεργετικές διατάξεις της νομοθεσίας (όπως από το Ν. 3869/2010 και το Ν. 4354/2015) και τυχόν πλεονεκτημάτων των οποίων ο δανειολήπτης μπορεί να τύχει εάν συνεργασθεί στην εξεύρεση κατάλληλης λύσης (όπως η αποχή του ιδρύματος από δικαστικές ενέργειες ή η πιθανή εξέταση ελάφρυνσης χρέους κλπ.)
Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης διαφωνεί με τον χαρακτηρισμό του ως «μη συνεργάσιμος» σε ποιες ενέργειες μπορεί να προβεί;
Κάθε δανειολήπτης δικαιούται να υποβάλει ένσταση μετά την κατηγοριοποίησή του ως μη συνεργάσιμου. Οι ενστάσεις μπορούν να υποβάλλονται μέσα σε προθεσμία 15 ημερολογιακών ημερών από τη λήψη από το δανειολήπτη της έγγραφης ειδοποίησης για την κατηγοριοποίηση αυτή. H ένσταση μαζί με όλα τα συνοδευτικά έγγραφα (π.χ. νομικά και οικονομικά έγγραφα, αλληλογραφία με την UCI Ελλάς, πληροφορίες που δόθηκαν στην UCI Ελλάς κλπ.) γίνεται δεκτή μόνο αν είναι έγγραφη και σε συγκεκριμένη μορφή (Τυποποιημένο Έντυπο Υποβολής Ενστάσεων της UCI Ελλάς) και αποστέλλεται με τους ακόλουθους τρόπους: - προσωπικά με παράδοση στο Ειδικό σημείο Επικοινωνίας της UCI Ελλάς (κεντρικά γραφεία της εταιρείας στην Αθήνα και επί της οδού Γράμμου 71, 151 24 Μαρούσι). - μέσω ταχυδρομείου στην εξής διεύθυνση: UCI ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Επιτροπή Εξέτασης Ενστάσεων Γράμμου 71, 151 24 Μαρούσι. Οι δανειολήπτες θα προμηθεύονται το σχετικό έντυπο είτε από τα κεντρικά γραφεία της UCI Ελλάς στην Αθήνα που έχουν ορισθεί ως «Ειδικό Σημείο Επικοινωνίας» είτε από την ιστοσελίδα της UCI Ελλάς στο διαδίκτυο (www.uci.gr)